راهبرد ملی

راهبرد ملی

منتخب نوشته های استراتـژی ملی انوش راوید از تارنمای ارگ ایران arq.ir
راهبرد ملی

راهبرد ملی

منتخب نوشته های استراتـژی ملی انوش راوید از تارنمای ارگ ایران arq.ir

توانایی های زبان پارسی

پیش گفتار

این نوشته اندکی از قدرت تاریخی زبان پارسی است که در طول تاریخ درخشیده و نیازی به تکرار آن در وبلاگ نیست،  زیرا نمی گنجد.  در کتاب تاریخ نیک در  اینجا  چگونگی  تاریخ سیاسی و تمدن ایران عزیز را بدون دروغ و واقعی کفته ام.  یکبار دیگر تکرار می کنم نگارش کمی از زبان پارسی در وبلاگهایم دلیلی بر بی اهمیت بودن زبانهای دیگر در جغرافیای وسیع ایران بزرگ نخواهد بود،  و همچنین همانطور که بارها در وبلاگ  جنبش برداشت دروغهای از تاریخ ایران  گفته ام خواست استعمار بوده و هست که مردم و زبانها را رو در روی یکدیگر قرار دهند،  دشمنان دروغگو باید بدانند ایران و ایرانی هوشیار تر از ترفندهای استعماری است.  در مقاله  قرن سنت گریزی در  اینجا  نوشته ام که این قرن زمان آگاهی ها و دانایی قرن 21 می باشد،  با مطالعه این نوشته براحتی می توانید دانش خود را در جامعه شناسی بالا برده و مچ دشمنان را گرفته و آینده ای خوب برای ایران عزیزمان  ساخت.   در صورت تقاضا، علاقه مندان که تخصص و گرایش آنها به نوشته  تاثیر زبان فارسی  می باشد،  منابع را می گویم.  در اکثر منابعی که این چند صفحه را از آنها نوشته ام،  به جای نام زیبای  پارسی،  عربی شده آن  فارسی  را گفته اند،  و من در این مقاله همه را پارسی نوشتم.  البته برای ورود به جهانی نو دانستن و گفتن درست،  مهم است،  ولی در  مورد فارسی  بدلیل استفاده تاریخی مشکلی نیست.    

 توانایی و نفوذ زبان پارسی

زبان پارسی از گذشته های دور در مناطق وسیعی از آسیا گسترده بود،  در بسیاری از سفرنامه های واقعی نوشته شده،  که زبان پارسی راه گشای آنها بوده.  زبان پارسی از  قدیم ترین زبانها و از گروه زبانهای هندو  ایرانی (آرین)  است که  زبانی پیوندی است،  این گروه زبانی مجموعه ای از ...... در ادامه مطلب

واژه سازی زبان پارسی

زبان پارسی پایه اصلی زبانهای و لهجه های آریایی است،  اعراب بدلیل نداشتن  پ  در زبان خودشان،  پارسی را فارسی گفتند.  از دوره صفویه با نفوذ استعمار و عوامل داخلی آنها تا کنون،  به اشتباه پارسی را فارسی گفته اند،  و........در ادامه مطلب 

پیش گفتار

این نوشته اندکی از قدرت تاریخی زبان پارسی است که در طول تاریخ درخشیده و نیازی به تکرار آن در وبلاگ نیست،  زیرا نمی گنجد.  در کتاب تاریخ نیک در  اینجا  چگونگی  تاریخ سیاسی و تمدن ایران عزیز را بدون دروغ و واقعی کفته ام.  یکبار دیگر تکرار می کنم نگارش کمی از زبان پارسی در وبلاگهایم دلیلی بر بی اهمیت بودن زبانهای دیگر در جغرافیای وسیع ایران بزرگ نخواهد بود،  و همچنین همانطور که بارها در وبلاگ  جنبش برداشت دروغهای از تاریخ ایران  گفته ام خواست استعمار بوده و هست که مردم و زبانها را رو در روی یکدیگر قرار دهند،  دشمنان دروغگو باید بدانند ایران و ایرانی هوشیار تر از ترفندهای استعماری است.  در مقاله  قرن سنت گریزی در  اینجا  نوشته ام که این قرن زمان آگاهی ها و دانایی قرن 21 می باشد،  با مطالعه این نوشته براحتی می توانید دانش خود را در جامعه شناسی بالا برده و مچ دشمنان را گرفته و آینده ای خوب برای ایران عزیزمان  ساخت.   در صورت تقاضا، علاقه مندان که تخصص و گرایش آنها به نوشته  تاثیر زبان فارسی  می باشد،  منابع را می گویم.  در اکثر منابعی که این چند صفحه را از آنها نوشته ام،  به جای نام زیبای  پارسی،  عربی شده آن  فارسی  را گفته اند،  و من در این مقاله همه را پارسی نوشتم.  البته برای ورود به جهانی نو دانستن و گفتن درست،  مهم است،  ولی در  مورد فارسی  بدلیل استفاده تاریخی مشکلی نیست.    

 توانایی و نفوذ زبان پارسی

زبان پارسی از گذشته های دور در مناطق وسیعی از آسیا گسترده بود،  در بسیاری از سفرنامه های واقعی نوشته شده،  که زبان پارسی راه گشای آنها بوده.  زبان پارسی از  قدیم ترین زبانها و از گروه زبانهای هندو  ایرانی (آرین)  است که  زبانی پیوندی است،  این گروه زبانی مجموعه ای از  چندین  زبان را شامل می شود که بزرگترین جمعیت جهان به این  گروه سخن می گویند.  صدها واژه مشترک میان پارسی و زبانهای آسیای جنوبی و غربی و میانه وجود دارد،  قبل از نفوذ استعمار و ورود زبانهای آنها،  پیوستگی وسیع این زبانها کمتر شد.

واژه سازی زبان پارسی

زبان پارسی پایه اصلی زبانهای و لهجه های آریایی است،  اعراب بدلیل نداشتن  پ  در زبان خودشان،  پارسی را فارسی گفتند.  از دوره صفویه با نفوذ استعمار و عوامل داخلی آنها تا کنون،  به اشتباه پارسی را فارسی گفته اند،  و روان شده است.  زبان پارسی یا فارسی توانایی گسترش تا 226 میلیون واژه را دارد.  زبان پارسی  1500 عدد ریشه دارد،  که با افزودن 250 پیشوند،  و  600 پسوند آن،  به اصل ریشه می توان واژه های دیگری ساخت.  مثلاً از ریشه  رو  می توان واژه  پیشرو  و  پیشرفت  را با پیشوند  پیش  و  واژه  روند  و  روال  و  رفتار  و  روش  را با پسوندهای  اند  و  ال  و  آر  و  اش  ساخت.   در این مثال ملاحظه می کنیم که ریشه  رو  به دو شکل آمده است،  یکی  رو  و دیگری  رف.  با فرض اینکه از این تغییر ریشه ها صرف نظر کنیم و تعداد ریشه ها را همان  1500 بگیریم ترکیب آنها با  250 پیشوند تعداد  375000 = 250 × 1500  واژه بدست می دهد.  اینک هر کدام از واژه هایی را که به این ترتیب بدست آمده است می توان با یک پسوند ترکیب کرد،  مثلاً  از واژه  خود گذشته  که از پیشوند  خود  و  ریشه  گذشت  درست شده است، می توان واژه  خود گذشتگی  را با افزودن پسوند  گی  بدست آورد،  و واژه  پیشگفتار  را از پیشوند  پیش  و ریشه  گفت  و  پسوند  آر  ساخت.  و از ترکیب  375000 واژه که در بالا نوشتم با  600 پسوند،  375000 × 600 = 000/000/ 225  واژه بدست می آید،  از ترکیب ریشه با پسوند،  1500 × 600 = 000/900 عدد واژه میتوان ساخت.   جمع واژه هایی که از ترکیب ریشه ها با پیشوندها و پسوندها بدست می آید میشود:  226 میلیون واژه که در تمام زبانها بی نظیر است.  بدلیل توانایی بسیار خوب و ساده واژه سازی در زبان پارسی،  و هم خانواده بودن با زبانهای هند و اروپایی،  توانایی بیشتری به این زبان شیرین داده است.   در قرن 21  با گسترش دانش و دانایی قرن که در مقاله قرن سنت گریزی در  ایـنجا  گفته ام،  و تازش واژه های بیگانه به زبان پارسی،  نیازمند گرفتن تدبیری هوشمندانه برای افزایش توانایی زبان پارسی می باشیم.   بیشتر واژه های علمی به زبان انگلیس در جهان ساخته میشود،  و ما ناگزیریم در وسایل مختلف مثل کامپیوتر از آنها استفاده نماییم.  درصورتیکه آنها را داخل زبان پارسی نماییم در مدت کوتاهی چیزی از زبان پارسی باقی نخواهد ماند،  و اگر از آنها واژه های نو بسازیم،  ترکیبهای عجیب خواهیم داشت،  که در نهایت نه پارسی داریم و نه انگلیسی می دانیم.  بنظر من بهترین روش داشتن دو زبان رسمی است،  فارسی ملی و ادبی،  و انگلیسی بعنوان زبان علمی کشور.  که به این ترتیب با دانستن انگلیسی بصورت کامل و گسترده تا حدودی به علم و تولید جهانی می رسیم.  شما چه پیشنهاد می کنید؟

واژه های پارسی در زبانهای دیگر

زبانهای دنیا 6 هزار می باشد، که البته هر سال تعدادی از آنها از بین می روند.  بعضی از این زبانها  بسیار به هم شبیه هستند  .بنابراین همه زبانها را می توان  در 20 گروه عمده  جای داد.  یکی از مهمترین گروههای زبانی هندو ایرانی است که تمامی زبانهای شبه قاره هند – ایران و اروپایی را دربرمی گیرد.

 ریشه بسیاری از کلمات زبانهای اروپایی یکی است، مانند:  است ـ پدرـ برادر ـ خواهر ـ  مردن ـ ایست  و بسیاری دیگر که در اینجا نمی گنجد.  از  زبان پارسی  امروزه  دهها کلمات بین المللی  شده و به بیشتر زبانهای مهم دنیا راه پیدا کرده، مانند:  بازار- کاروان –  کیمیا-  شیمی- الکل –  دیتا –  بانک –  درویش -  آبکری –  بلبلشال –  شکر –  جوان –  یاسمین – اسفناج-  شاه –  زیراکس – زنا –  لیمون – نارنج – ترنج – اورنج -  تایگر –  کلیدکماندان – ارد (امر، فرمان) استار –  سیروس-  داریوش- جاسمین ،  گاو ( گو= کو)ناو- ناوی-  توفان –  مادر-  پدر-  خوب – بد-  گاد- نام –  کام - گام – لنگ- لگ – لب- ابروتو – من -  بدن - دختر( داتر) -  و صدها و بلکه هزارها کلمه دیگر .  

 همانطور که کتاب تاریخ  نیک در اینجا  گفته ام در تاریخ تکامل زبانها در کنار یکدیگر تکامل یافته اند،  منجمله زبان پارسی که واژگانی از زبانهای همسایه اش وام گرفته، و  واژگان زیادی نیز به آنها  واگذار کرده است، بدلیل مرکزی بودن تمدن ایرانی تاثیر شگرف زبان پارسی بر زبانهای نیمه غربی آسیا  نیاز به توضیح ندارد.

زبان پارسی زبان بین المللی عرفان است،  و عارفان بسیاری از عزیزان ترک و عرب و هندی،  کتابهای عرفانی خود را به پارسی نوشته اند.   مکتب‌ تصوف‌ هند و ایرانی‌  که از طریق‌ ایران‌ به‌ آسیای‌ غربی‌ و حتی‌ شمال‌ آفریقا نشر یافته است،  بیشتر کتابها و نوشته های خود را ‌ به‌ نثر یا شعر پارسی‌ نوشته‌ اند،  زبان‌ تصوف‌ در شبه‌ قاره‌ی‌ هند و حتی در میان ترکان همواره‌ پارسی‌ بوده‌ است

در زبان های اروپایی و از جمله در انگلیسی امروز  نیز کلماتی با ریشه پارسی وجود دارد و صدها کلمه مشترک میان پارسی  و زبانهای اروپایی  وجود دارد مانند :  بهتر(بتر)- خوب(گود)- بد-  برادر- داتر( دختر) مادر- پدر( فادر، پیر،پیتر) کاروان ـ کاروانسرا ـ بازار- روز،  و اینها را می‌توان تا بیش از  700 کلمه ادامه داد،  دلیل این اتفاق زبان باستانی سنسکریت می باشد که زبان مادری تمام زبانهای هندو اروپایی است.

در قرآن و انجیل و تورات،  واژگانی از پارسی وجود دارد مانند: پردیس( فردوس).

بسیاری از نامهای جغرافیایی و مکانها در خاورمیانه و شمال آفریقا از پارسی است، مانند:  بغداد- الانبار- عمان (هومان) – رستاق –  جیهانبصره ( پس راه) –  رافدین – هندو کش –  حیدر آباد –  شبرقان ( شاپورگان) -  تنگه،  بدلیل فراوانی در هر دیاری و نقشه ای بسیار می بینیم.  

 واژه های پارسی بسیاری در زبان قرقیزی، قزاقی، ایغوری و ترکمنی می یابیم .  در مالایا،  جوار قریه بنام سامودرا، قبر حسام الدین وجود دارد که در سال 823 هجری درگذشته است.  سنگ قبر او در مالایا بی نظیر است.  این اشعار از ابیات سعدی روی آن نوشته و حکاکی شده است:

بسیار سالها بشر خاک ما رود،      کاین آب چشمه آید و باد صبا رود

این پنج روز مهلت ایام آدمی،       بر خاک دیگران به تکبر چـرا رود

 بیش از 350 کلمه فارسی در زبان اندونزیایی شناسی شده است،  واژه های:  خوش،  سودا، بازرگانی، کار، کدو، نان، خرید فروش، حروف ربط : از، به، هم  و امثال آن در اندونیزیای امروزه رایج است.

نمونه ای از شعر شاعرآلبانیایی (آبوگویچ) از قرن نهم میلادی داریم:

رخت ز آه دلم گر نهان کنی چه (نیست) عجب،    کسی چگونه نهد شمع در دریچه بــــاد

شاعران پارسی گفتار و نویسندگان نامدار در قلمرو یگوسلاوی قدیم و سرزمین قفقاز مانند:  نرودویچ و بابا سرخیان آثاری از خود بجا گذاشته اند،  که سومه های نفوذ زبان پارسی را درآن نقاط جهان تمثیل می کنند.

هفتصد سال پارسی زبان اداری  هندوستان بود تا اینکه درسال 1836م چارلز تری ویلیان  زبان انگلیسی را بجای زبان پارســــی رسمیت داد.

روی مزار جهان آرا (دختر شاه جهان) این بیت نگار  شده است:

بغیر سبزه نپوشد کسی مزار مـرا،      که قبرپوش غریبان همین گیاه بس است

همچنین برلوحه سنگ مزار نورجهان و جهانگیر (درتاج محل) این شعر نورجهان حک شده است:    

 برمزار ما غریبان نی چراغی نی گلی،      نی پر پروانه سوزد نی سراید بلبــلی.

 پاره ای خصوصیات زبان پارسی :

1 ـ  در پارسی گاهی با تبدیل یک آوا معنی دیگری از کلمه حاصل می شود مانند تبدیل  حرف "ب " به حرف  " و" در کلمه  بالا ـ والا  که در اینجا والا معنی عظیم و مهم می دهد.

2 ـ  تمام  نامها بدون استثنا  در زبان پارسی می توانند  با  "ان" و  یا  "ها" جمع بسته  شوند .

3 - در پارسی با یک ریشه، می توان ریشه های دیگری ساخت و با افزودن پسوند و پیشوند به کلمات می توان دهها کلمه ساخت مانند:  دل – دانش  و ... که برای هرکدام می توان 20 کلمه ساخت، مانند:  دل بر- دل داده - پردل – کم دل- دل سوز – دل رحم – دل سنگ-  دلگر – دلدار - بی دل - بادل – نادل - دل جین – دلچی  و .....  دانشگاه، دانشجو، دانش ورز،  دانشمند، دانشیار، بی دانش، پر دانش، دانشی، دانشور، دانش آموز، دانشجو، دانش پژوه،  در پارسی وزن های  گوناگون وجود ندارد و بدون شکستن ریشه، اسم فاعل و مفعول و ..  ساخته می شود که اینها همگی یادگیری زبان پارسی را آسان می کند.

بزرگان کهن ادب پارسی از خط کوفی که قرائت آن  بسیار مشکل بود،  توانستند خط پارسی امروزی همراه با نقطه گذاری را  ابداع کنند.  ولی  تقریبا هزار سال است،  که این شیوه نگارش بدون تحول و تکامل باقی مانده و به علت نوشته نشدن صداها، ضمه کسره و فتحه، غیر پارسی زبانان بسختی می توانند واژگان را بدون شنیدن و فقط از طریق کتابت فرا گیرند.  مشکلی که البته در زبان های دیگر و در کتابت با حروف لاتین نیز بطور کامل برطرف نشده است . اما در پارسی نیز با کمی انعطاف می توان این مشکل را حل کرد.  کردها و پاکستانی ها تا حدودی با ابداع بعضی ابتکارات این مشکل را کم کرده اند.

  تاثیر زبان پارسی بر زبان و ادبیات عرب

همانطور که در  اینجا  گفته ام،  هیچ زبانی در دنیا نیست که از سایر زبانها واژه هایی نگرفته باشد، همه زبانها از یکدیگر چیزی پذیرفته اند.  گرفتن واژگان از زبانهای دیگر  هیچ عیب و نقصی برای یک زبان محسوب نمی شود،  مهمترین زبان فعلی جهان انگلیسی تقریبا 75 درصد کلمات خود را از سایر زبانها بویژه انگلو،  جرمن و لاتین گرفته است. اسپانیولی و پرتغالی 95 درصد زبان و ادبیاتشان یکی است،  با این وجود خود را  دو زبان مختلف می نامند .

زبان عربی و پارسی نیزازهمدیگر واژگان زیادی وام گرفته اند،  بیشتر اصطلاحات فقهی،  مذهبی و حقوقی از زبان عربی گرفته شده است،  هر چند که پارسی آنها بخوبی می باشد،  زبان عربی نیز به نوبه خود واژگان زیادی دست نخورده از پارسی گرفته است.

 جوالیقی  838 کلمه و در کتاب المنجد321 کلمه و  ادی شیر  در کتاب خودش 1074 واژه را که زبان عربی از زبان پارسی گرفته است،  توضیح داده اند.

برای نمونه از کلمه پادشاه در زبان عربی دهها کلمه ساخته شده است.  واژه های:  اشتها، شهوت، شهی، شهیوات، شاهین، شیخ، بدشاو، پاشا، باشا،  همگی  از کلمه پارسی پادشاه  گرفته شده اند.  مثلاً از واژه گناه  کلماتی مانند:  جناه، جنایی  و جنحه، جناح، جنائیی، جنحه، مجنی، جنایت، جان، یجان،، هامش و حاشیه از گوشه و شکایه از گلایه،  و الی آخر.

 شعر حماسی‌ و پهلوان‌ نامه‌های‌ ملّی‌ در ایران‌ پیش‌ از اسلام‌ همواره‌ از محبوبیّتی‌ گسترده‌ برخوردار بوده‌ است‌. ادبیات‌ فارسی‌ در این‌ زمینه‌ نیز همچون‌ بسیاری‌ از زمینه‌های‌ دیگر بسیار غنی‌ و تاثیر گذار بر ادبیات عرب و بر تمام فرهنگ های منطقه و جهان بوده است.

 حداقل 15 نویسنده  بزرگ ایرانی در شکل دهی ادبیات عرب نقش داشته اند که سیبویه از جمله آنها است.  معمولا این  دانشمندان ایرانی را  که درادبیات، طب، کیمیا، تفسیر و معارف دینی، در نجوم، موسیقی، جغرافیا و در زبانشناسی و تاریخ خدمات بی نظیری نه تنها به جامعه عرب و اسلامی بلکه به جامعه بشریت نمودند را در کشورهای عربی بعنوان عرب می شناسند!!!! .  همین دانشمندان بودند که از مصدرهای فارسی با استفاده از ابواب و قالب های گرامر عربی صدها کلمه جدید ابداع و به غـنای ادبیات عربی افزودند.  خاطر نشان نمایم از نظر  انوش راوید، دانشمندان متعلق به ملتی نمی باشند آنها برای بشریت کار و خدمت می کنند.

آنها همچنین  در ادبیات پارسی با استفاده از مصدر ها و قالبهای  عربی  کلماتی ساخته اند  که بعدها بسیاری به ادبیات عرب وارد  شده اند، مانند:  سوء تفاهم ، منتظر و ...

 از پارسی با کمک قالب های عربی واژگانی ساخته شده که تعدادی از آنها به زبان عربی نیز راه یافته اند مانند: استیناف= از نو، درخواست نو و تجدید نظر،  تهویه= از هوا بر وزن تفعیل  وزن توزین و..... و ...

زبان های گروه سامی و عربی  بخش اعظمی از واژگان  خود را از پارسی گرفته اند،  که در مورد عربی بدلیل ماهیت صرفی و قالب های متعدد آن واژگان فارسی بیشتر در شکل مفرد و ساده آن قابل رد یابی است،  و بدلیل  ذوب شدن در قالبها و صیغه ها رد یابی آن  مشکل می شود. 

زبان پارسی از معدود زبانهای دنیا است که تقریبا عموم واژگان وام گرفته را بدون دستکاری و بدون حذف آوا و حروف می پذیرد.  بویژه کلمات قرآنی را  بدون هیچ تغییری پذیرفته است مانند:  صالح – کاذب – مشرککافر و ...

بسیاری اعتقاد دارند  باید هدف از  بیگانه زدایی از زبان پارسی ، نه حب و بغض نسبت به بیگانه بلکه باید تلاش برای آسان کردن پارسی از یکسو و پویا و زنده نگه داشتن آن از سوی دیگر باشد.

بطور نمونه کاربرد جمع مکسر عربی فهم پارسی را برای غیر پارس زبان ها مشکل می کند،  مانند:  اساتید، بساتین، دساتیر، خوانین، دهاقین، بازارات، میادین، اکراد، افاغنه، بجای:  استاد، بستان، دستور، خان، دهقان، بازار، میدان، کرد، افغانی،  که همگی  باید با افزودن "ها"  جمع  بسته شوند  نه بصورت مکسر عربی.

 خارج کردن واژگانی که در اصل ریشه پارسی دارند،  کمکی به پویایی زبان پارسی نمی کند و بسیار گفته و شنیده شده که افرادی ما را از بکار بردن  بعضی کلمات  مشترک که در پارسی و عربی از قدیم وجود دارند برحذر داشته اند.  بطور نمونه می گویند نگویید:  جنایی و استیناف، فن، صبح، نظر،  بگویید:  کیفری و تجدید نظر، پیشه، بامداد، دید و ... نگویید خیمه یا مخیم،  بگویید اردوگاه و  نگوئید .... بگویید،،، حال اینکه  بیشتر اینگونه کلمات ریشه پارسی دارند در همین مثال های گفته شده به ریشه  جناح  که گناه است و کلمات جنائی، جنایت، جناة، جناح، جنحه، مجنی له و علیه جنی یجنی و ..... همگی از ریشه جناه یا گناه ساخته شده .

استیناف از بردن واژه" نو" به باب استفعال بدست آمده  و استانف، یستانف و .... از آن بدست آمده  است.  فن از واژه پن و پند  ساخته شده و در صیغه های مختلف عربی، فن،  یفن، فنان، تفنن، متفنین و ...  از آن ساخته شده است.  صبح از صباح و صباح از پگاه  ساخته شده،  و مصباح و ...... از آن ساخته شده است.  نظر عربی شده " نگر" می باشد،  انظر- نظر ینظر منظر و  .... از آن ساخته شده اند .

خیمه از واژه پهلوی گومه  و کیمه ( به معنی کلبه) گرفته شده و خیام، مخیم، خیم، یخیم، صرف شده است.  در مورد واژه گان لاتین نیز گاهی همینطور است مانند کلمه بالکن- بنانا ( موز) - بانک  که هر سه  ریشه پارسی دارند.

چه نیازی است بجای عبارت،  دار آخرت،  که در اصل  پارسی است،  عـبارت،  سرای دیگر،  را بکار بریم  و یا بجای بالکن که لاتین شده همان بالاخانه است و از طریق ترکی به فرانسه راه یافته و بجای  واژه گان بین المللی، پارتیزان،  پارتی، پارسی،  و .... بنانا،  بندانه  که از طریق عربی به لاتین راه یافته است،  کلمه دیگری بکار ببریم.  حذف و یا جایگزینی  واژگان بین المللی مانند:  رادیو، تلویزیون، کامپیوتر، و ...  که در همه زبانهای دنیا  نزد مردم جا افتاده است نیز نباید اولویت داشته باشد.

بسیاری از کلمات مشترک پارسی و عربی اگر مورد کنکاش قرار گیرند،  ریشه پارسی آن معلوم می شود.  بطور نمونه تقریبا بندرت  کسی  در عربی بودن  کلمه کم (چن، چند)، جص )گچ)، رباط، بیان،  نور، دار الاخره، تکدی،  رجس، نجس  و یا باکره (پاکیزه (ترجمان تردید کرده است.  اما در حقیقت  همه اینگونه کلمات یا بطور کامل پارسی هستند و یا معرب شده  هستند.

بطور نمونه برای کلمات  فوق در زبان عربی ریشه  و مصدر  حقیقی وجود ندارد.  و وزن بعضی از آنها نیز عربی نیست.  کلمه نور بر وزن کور و دور و خور است.  اگر نور با همین شکل پارسی نباشد،  حتما عربی شده  خور ( به معنی خورشید و روشنایی) است،  رباط در پارسی به معنی اسطبل است.  رباط الخیل یعنی خانه یا پرورشگاه اسب ریشه آن به رهپات و یا ره باد برمی گردد.  نجس  و رجس هر دو از واژه زشت و جش  گرفته شده اند.  دار،  در زبان پارسی به معنی دارنده، پایه، ستون، تنه درخت،  بکار می رود،  مانند:  دیندار، داربست، دار و درخت.  اما در عربی آنرا در معنی خانه بکار گرفته اند مانند دار الحکمه و ...

 قرآن شناس، زبان شناس و پژوهشگر نامی انگلیسی زبان،  جفری آرتور،  می گوید،  بیست وهفت کلمه قران ریشه پارسی دارد از جمله :

سجیل: معرب سنگ وگل،، اباریق = جمع ابریق، معرب آبریز،، تنور، مرجان، مِسک = معرب مِشک،، کورت = کور شدن، تاریک شدن،، تقالید = قلاده، جمع تقلید،، بیع = خرید و فروش، بیعانه = بیانه، قسمتی از پیش پرداخت،، جهنم، دینار، پول رایج ایرانی قدیم،،  زنجبیل = معرب زنجفیل،، سُرادِق = سراپرده،، سقر = جهنم، دوزخ،، سجین = نام جایی در دوزخ، زندانی،، سلسبیل = سلیس، نرم، روان، گوارا، می خوشگوار، نام چشمه ای در بهشت،،  ورده = پرگه ،گل سرخ،، سندس =  دیبای زربفت لطیف و گران بها،،  قرطاس = کرباس، کاغذ، جمع آن قراطیس، اقفال = جمع قفل،،.

بعضی  پژوهشگران  تعداد واژگان پارسی قرانی را بیش از یکصد عدد برآورد کرده مانند:

سراج = چراغ –  دار،، غلمان = گلمان  جوان گل رو،، جُناح = گناه،،  رجس = زشت،، خُنک= سرد،،  زُور= قوه، نیرو، عقل،،  شُواظ= زبانه آتش، شعله، حرارت، درحال ذوب شدن،، اُسوَه = الگو،،  فیل= پیل،، توره= شغال، حیوان وحشی،، عبقری ( آبکری آبکاری)=  زیبا سازی،،  کنز= گنج،،  زبانیه=  نگهبانان دوزخ،  زبانه کشیدن شعله های آتش،، ابد= جمع آن آباد، جاودان،،  قمطریر= شدید، سخت، دشوار،،  نجس= ناپاک، پلید،،  بررُخ= مانع وحایل بین وچیز،،  تَبَت= نابودشده، قطع شده، تب و تاب یافته،،  سخط= خشم گرفتن برکسی، غضب،، سُهی= بگونه سها، ستاره کوچک و کم نور در دب اصغر،، اریکه = اورنگه = ارائک به معنی بالش و متکی  چندبار در قران تکرار شده است،،  برهان = دلیل  در  قرآن  برهان  و براهین آمده است،،  برج =  تبرج،،  الجزیه = گزیت،،  الجند = گند.    

 بسیاری از کلمات ریشه و بنیاد پارسی داشته که به فراخنای زبان عربی درآمده ومشتقات آنها با دلایل از جانب محققین گفته شده است،  نفوذ گسترده واژگان پارسی به سایر زبانها  نشانه  کهن و ریسه دار بودن آن است،  همچنین زنده بودن و اهمیت آن را در همه زمانها اثبات می کند،  دلیل عمده آنرا در تاریخ نیک در  اینجا  گفته ام.

واژگان پارسی بصورتهای زیر به زبان عربی داخل شده اند:

1-   بدون تغییر یا با کمترین تغییر مانند:  بند،  بند،  بنود،،  سکر = شکر،  شیرین،،  ارش،  بخشش، دیبا،،  آشوب، اوباش،،  ابریشم، ابریسم،،  خیار، عدس، لوبیا، شادان، شاذان،  بادام، استاد، خبر، درویش، استاد، دیوان  و ... 

2-   با تغییر،  حذف و تبدیل حروف پ- ژ- چ- گ،  که در زبان عربی وجود ندارد به صداهای دیگر مانند:  چغندر = شمندر،، چنده، چیه = شنوه، پگاه = صباح،،  پند = پن = فن،، گاومیش = جاموس،، گلنار = جلنار،، چلیپ = صلیب،،  چین = صین،، چارسو = شارسو،، دیباچه = دیباجه،، گدا = کدا = تکدی،، لگام = لجام،، چمران= تشمران،، گرنادا = قرناطه،، خانه گاه = خانقاه،، گزیه = جزیه،، گعک = کعک = کیک،، گنجینه = خزینه،،  پرده= برقه و ...

3-   تغییر حروف ک به ق  و  خ -  مانند:  کاسپین = قزوین= کله= قله،، کوروش = قورش،، کسرا = خسرو،.

 تغییر کلی:  گاهی در  تبدیل واژه پارسی به زبان عربی  هیچ اثری به جز وزن واژه پارسی باقی نمانده مانند:  چند، چن  = کم،، گچ = جص، مجصص،، زشت= رجس،، پسک = برص،، گنج، کنز،  و ...

4-   کاربرد کلمات در معنی متضاد با پارسی و یا غیر معنی اصلی  مانند:  خوبه = خیبه،  زرابی،  قالی.

5-   به هم ریخته شدن تمام صدا و حروف مانند:  باغ = غابه،،  باغـات= غابات.

6-   یک کلمه از پارسی چند بار و به معنی های مختلف وارد عربی شده مانند:  از کلمه باغ = باقه،  به معنی دسته گل و کلمه، غابه به معنی جنگل، ساروج  به معنی نوعی ملاط سیمان و آب،  انبار و سهریج، صهریج به معنی، تانکر. 7-   حذف سایر آواها  مانند: نارگیل = ارکیل،،  آبریز= ابریق.

8-   گاهی در  تبدیل واژه پارسی به زبان عربی تنها یک  حرف از  واژه پارسی باقی مانده است، مانند: گوشه = حاشیه = هامش = حامش = جشن = دشن = تدشین،،  سنگ = سنج = صنج =  چار راه  = شارا = شارع =  شاد یشید =  شادی،  اناشید = جشن = دشن=  تدشین،،  تایگر= بایبر = ببر = نمر ( نمور) و ...

9-   گاهی در ادبیات زبان پارسی از مفردات  پارسی و یا عربی کلماتی ساخته شده وبعد به ادبیات عرب نیز راه یافته است، مانند:  فهم و  سوء تفاهم –  تهویه.

10-    حذف و یا تغییر و تبدیل هر یک از حروف عـله " و . ا . ی"  به یکدیگر، مانند:  جوراب= جورب،، خوب= خید = خیر. 

11-   تبدیل،  ا  به هـ  و تبدیل، ز به س،  مانند: اندازه = هندسه،،  اندام = هندام.

12-   گاهی در  تبدیل واژه پارسی به زبان عربی دو  حرف از  واژه پارسی باقی مانده  است، مانند:  آیین = دین.

گاهی در تبدیل واژه پارسی به زبان عربی آواهایی به آن اضافه شده مانند:  ستون =  اسطوانه = استوانه،،  سروج  ساروج سهریج  صهریج.

 بعضی غلط های رایج :

بسیاری از مردم  به اشتباه کلماتی مانند:  تاج،  خبر،  بیگ،  دهقان، خاقان، خان،  را به زبانهای دیگر مرتبط می کنند.  در حالیکه بطور نمونه:  دهگان یا دیهه گان ریشه کلمات دهقان – خاقان و خان است.

گاهی در زبان پارسی نیز،  آواهایی  مانند:  گ – ش -  پ و  ذ   به آواهای  ج –  س –  ف  و ذ،  تبدیل  شده است. مانند:  گرگان = جرجان،، شوش = سوس،، پند= فند،،  استاذ = استاد،، و گاهی گ در آخر کلمات به ه تبدیل شده،  مانند گردگ = گرده.

نمونه هایی از  کلمات پارسی در ادبیات عربی :

 وزیر، وزارت، مرزبان، اسوار، دیوان، برید، ورد (برگ- گل )،  ورق، دین، مصر ) میثرا- الهه الشمس)، تاج، سفته، چک، خنجر، جوشن، خود، خدنک، ساروخ، هاون، ستون، استون، استوانه،،  نام ستارگان:  هرمس، ناهید، بهرام، مهر،کیوان، تیر، ماه، بروین. ناهد.  در موسیقی:  نای،  نی، سورنا،  بربط، تنبور، صنج، سکاح، سیکاه،،  بغ، بگ، بیک (بعضی به غلط این واژه را ترکی می دانند)،  به معنی ارباب امیر خداوند رهبر دینی، مرشد و هدایتگر است، که بغ دخت( بیدخت)،  ایزد بانو نام دیگر آناهیتا فرشته آبها و پاکی. بغداد، جم، عجم، دیباچه = دیباجه،، امیر، میر،، پاک، پاکیزه = باک، باکره،،  پگاح = صباح،،  پیام= بیان،،  پروانه، فروانه = فرواشه، فراشه،،  ابریق= آبریز،، اندازه = هندسه،، اندام = هندام،، بخشیش = بخشش،، الجاموس = گاومیش،، جلنار = گلنار،، شمندر= چغندر،، سکر= شکر،، فن= پن(پند) صلیب(چلیپا)،، استاذ،  دور =  دوران = دوریه،، لج، لجاجت لجوج،،  تریاک= تریاق،، شاد ( فرح ( شادان = شاذان،، شیشه،  رزق (روزیک)،، لگام = لجام،، هزاره = حضاره (تمدن)،،  حور= حوریه،،  فتیله، فارس، فرسان، جهنم، راز، رمز،  بند، بنود،، زیور= زینت،،  خیار، جربزه، صابون، گچ = جص،، غوغا، سوگ ( تونل ) = سوق،، چهار سو = شارسو،، زنانی (زننما) زانی، زانیه، زان، دین، دستور،، کرباس= قرتاس،،   گدا= کدا تکدی، قاب ( کاب)،، کعب،  بته = پته= بطاقه(بلیط)،،  کلات قلات= قلعه قلاع،،   دلو دوالی،،  رنگ= رنج،، روزنامج،،  خانه، پادشاه =پاشا= باشا= شاهی = شهی( لذیذ)، شاهین، شاو، شاحنه، باشه (نوعی شاهین)،، شیرین، شمع  و شمعدان،،  شلوار=  سروال سراویل،،  مهرگان = مهرجان،، آبخانه، آباد، آبدان = حوض،  آجر= آجر، آگر، آجور،، آخور = اصطبل،،  آزاد مرد = رجل حر،، آستانه = دربار،، آسمان خون = آسمان گون،، آهن.  اباش = اوباشه = اوباش،، ایوان، دیوان، اخش = خوش، ارجمند = با ارزش،  عزیز، ارجوان = ارغوانی، شراب،،  ارزن = ارز،،  ارگ، بورگ = برج،،  انجمن=  الهنزمن،،  الماس =   الماس،، انبار = الانبار،،  انبان = انبان،، استبرق در قران آمده است، اصل آن استبرگ،  انبوب، انجر، اسوه،  در قران در چند آیه تکرار شده است.  اسوه از کلمه پهلوی آسا  به معنی نمونه گرفته شده است. اساور = اسوار به معنی اسب سوار،،  اشتربان = شتربان،،  بابا، باذام، بیجامه،  باذنجان=  باذمجان،، بندر، پاپوش، چی = پاپوش=  بابوش،،  بابونج = بابونه = پونه،،  باج = باژ= مالیات و زورگیری،  باجه = پاچه،  باجایه = چادر نقاب = پوشش،،  باخ = باختن،، باداش = پاداش،، بادزهر = پادزهر،،  بادگیر = بادکیر،، بادنج = جوز هندی،،  بادهنج = بادهنگ،،  باده = می،،  بارجاه = بارگاه = کاخ و قصر،،  بارجه = کشتی جنگی،،  بارجین = قاشق،، باره = پاره = بهره،،  بارود= باروت،، پارولا= مکر و حیله،،  باری = بوری،  حصیر،،  باریچی = باروتچی،،  باز=  عقاب،، بازار= سوق،، بازدار= صاحب عقاب،،  بازرباشی= بزرگ بازار،،  بازرکان= بازرگان،، بازوبند= باصوبند،، بازی = ملعبه،، بازیار = مربی شاهین و عقاب،، پاسبانی = نگهبانی شب،، باسقانی = بازرس،، باشق = باشه نوعی عقاب،،  باطیه = پاتیل = بادیه، باغ = باغ، باغبان = باقدار،، باغستان = بوستان،،  باک = پاک،، بال = بال،، باله = جوراب محکم از کلمه پیله گرفته شده و رقص باله از این کلمه است)،، پالوته= بالوظه= فالوذج = پالوده،،  بانو، بانوان، بانوکه= بانوچه،، نمر = ببر،،  بخشیش = بخشش،، برجد = لباس برچم = برچین، پرچه = یاره،،  برخ = سهمیه،،  برخاش = پرخاش،،  باقة = دسته گل، باغ گل،،  باغ داد، بغ داد =  بغداد،،  برزخ = پرژک = پردک = پرده = برقع،،  برزغ = پرذوق، پر نشاط،،  برزه = برزکار،،  بسط= بساط،، از کلمه پوست  پهن کردن  بسط کردن و بساط کردن،، بست = بستن،، بستان از بو استان و یا باغ استان گرفته شده است.  بستان = بگیر ،، بستانبان = باغبان،،  پستان = پستان،،  بغوان = باغبان،، بقجه = بقچه،، بلاز= بلاژ،،  شیطان،، بلاس = پلاس، بلبل،، بلدام = پلید اندام = بلندم،، بلس = پلوس = ابلیس،،  بلشت = پلشت، نجس،، بلکون = بالگون،،   بلند= بلند،، بلنک = پلنگ،، بهادار= ثروتمند،، بهار= بهار نوعی گل،، به به = به به،، بهبوذان = بهبود،، شاد، بهرس = بهی = زیبا،، پهریز= پرهیز،، بهزر= به زر،،  بهو = صوفه، ایوان، بوتقه، بوته، قالب، بوتین = پوتین،، بوران = باران، بشارت، بوس = بوسه،،  بهلول از  پهلوان،بهلوان = پهلوان،، پوچ = بوش،، برهوت = بیابان،،  برو = برو،  برواز= پرواز،، برید= بردن نامه،، پادشه = باشه،، بذر= دانه.  بزکوار= بزرگوار،، بس = بس است،،  بساط= بسط= پهن،،  بشکیر = پیشگیر= پیشبند،، بشم = پشم = تخم،،  بط= پت،،  بطریق = پاتریک،، بغشور = کاشور،، بقجه = بقچه،، بقسماطپخت مال نوعی نان خشک (پی تنوری )،، بقلاوا= نوعی شیرینی،، بلاس = پلاس = زیلو و زیر انداز دراویش،، بهبوذان = مسرور = شاد،، بهرامج = نوعی درخت،، بهرم = بهرمان = نوعی پرنده،، بهزر = بهترین زر،،  تبان = تنبان ،، تبر = تبر = طبر،، تبرج = برج،، تخت = تخته خواب،، تخدار = پادشاه،، تور = نوعی نخ،، ترس و مترس نوعی چوب حائل، ترسانه = انبار مهمات، در زبان ترکی و عربی،  اما اصل آن از ترس فارسی گرفته شده  است.  اکسید آهن، این کلمه به زبانهای اروپایی نیز رفته است. توت = توت، میوه توت و درخت توت،، التور و طست = تور و طشت  دو نوع ظرف هستند.  تور نوعی سبد و نوعی بافتنی است.  التیر = تیر = تیرک = ستون چوبی ،، تیغار = تغار،،  الجادی = الشادی = نوعی شراب زعفرانی،، الجارق = چارق = نوعی کفش، الساروخ نیز گفته می شود، ساروخ همچنین به موشک نیز گفته می شود.  جاش = جوش،، جاکوش = چکش،، الجام = جام = کاسه = تاس،، الجاموس = گاومیش،، جان = جن = جن و پری،، الجاه = جایگاه،، الجاوشیر = گاوشیر،، جردقه = گرده = گردگه = یک عدد نان،، الجرز= گرز،، الجرف= توبه 109= جرف = گررف،، الجرم = گرم،، الجرماق = ؟ جرموق = گل موگ، نوعی کفش،، الجزاف = گزاف =  گزافه گویی،، جزدان = جلد قران،، الجزف = گزاف = زیاد = بی اندازه،، الجص = گچ = جبس = چسب،،  بعضی به اشتباه این کلمه را یونانی دانسته اند،  در حالیکه جبص و جیس همگی از کلمه گچ می باشد. جفت= جفت= زوج،، الجل = گل،  الجلاب = گلاب، این کلمه به فرانسه نیز رفته است = جولپ،، تولیپ،، جلاهق = کلاهک = نوعی تنفنگ،، جلبان = گلبان،، الجلجلون = گلگون،، چکین = سکین،، الجلسان = گلشن،، الجلنار = گلنار = گل انار،،  جلنسرین = گل نسرین،، الجلوز = دانه صنوبر،،  جم = جمشید = عجم،، الجمان = گمانه نوعی در و لولو،، جمباز = اکروبات = جم باز = جان باز،،  جمرک = گمرک،،  جن = جان = شیطان،، الجنار = چنار،، گند = قند،، الجنبذه = گنبذ،، جندر = چادر،، جندره = چنگره = چکش چوبی،، جنزیر = زنجیر،،  جن = اجنه 39 الرحمن،، جند = گند،،  کوشک = قصر،، جوف = یوگ = خالی،، جوق = جرگه = گروه،، جون = گون = لون،، جوهر = گوهر،، جویبار = رودخانه و نهر،، جیسران = گیسوان = دسته خرما.  حانه و الحان  از خانه گرفته شده  به معنی پستو خانه که در آن مشروب می فروشند حانوت به معنی فروشگاه نیز از همین کلمه است.  الحب حوب  از خونب و تونب و تنگه  نوعی ظرف  آب، حباری = حوبره،  نوعی کبک،،  حربا = خرپا،،   خاشوقه = قاشق،،  دهقان = خاقان = خان = رئیس،  بعضی آنرا پارسی و بعضی آنرا ترکی می دانند. احتمال دارد از ریشه  دیهگان  و دهقان به معنی کدخدا گرفته شده باشد.  غنچه  = خنچه،، الخلیج = خلیج،، خندریس = کنده ریش،، الخندق = خندق،،  خورشید، خورنق = خرگاه،، خورنه گاه، خورندگاه،، خوش بوش = خوش پوش،، خید = خوب = تازه،،  خیر = خوبی،، خیزران = خیزران = نی،، خیش = کیش = پارچه کتانی،، الخیم = خم = زیادی، دکان،، دیبا=  دیباج،، دیباچه = دیباجه،، دنگ = ضنک،، دنب بره = طنبوره،،  دایه، دولت، دسته، دباره، دهلیز، دولاب، دلو، دول = دلو، دینار،، قوزه =کوزه،، گل پنبه،  جوزق، غذا،  نیزه، نیزک،  نوروز= نیروز،،  نرگس = نرجس،، نی، نای،  نازک، نشان، نسرین، نهی، نرد = بازی تخته، سیب= سیب، سیبوی، مصیب، سرایه، سرو، سندان، سرپوش = الطربوش، سراب،  سمندر= سمندر،، سنبوک = نوعی زورق،، سوله پای = لاکپشت،،  سلحفاه،  سرور، سفینه، سرداق،  سرطاق،،  سبد= سبط،، چکین = سکین، خنجر، خونگر،،  سرد = برد، برودت، بارد،، سندباد و تند باد،،  سرداب = سرداب، انبار زیرزمینی،، سرو، سندان،  سرپوش =الطربوشئ،  سمندر= سمندر،،  شترنگ = شطرنج ، شاهین،  شهری، شهره، شراب، شاهی، شهی = لذیذ،،   شلوار=  سروال، سراویل،،  شادی =  شادی، شاطی، شیرین، شیشه، شهرزاد، شهرازاد، شاهراه، الشهره، شال = شال،،  شادی، شاذان، چمن = شمن = صنم،  شنبه،  سمبه، سبت، توت، تنور، تنبان، تبان، تل = تپه= تل اتلال،،  ترنگبین= ترنجبین،  تابوت،، تیمار= بیطار،، تاس = طاسه،، ترشی=  طرشی،، تشت = طشت،،  تب = طب، طبیب،، تمساح = تمساح، تماسیح،، تریاک= تریاق،، تراج = دراج،، تاووس= طاووس،،  تاج= تاج،،  تتویج = متوج،، تر و تازه = طری و تازج طازج،، لک لک = لق لق،،آب = لعاب، الآب،، ورم = تورم و مشتقات آن،،  وزن = اوزان،،  گنجینه = خزینه = انبان، انبار = خزینه، یخزن، مخزن،، گلستان = جلستان،، گنجکنز، کنوز،، گل آب = جلاب،، گلابی = کلابی،، کاروان = کاروان، قیروان،، کاری = الکاری = العقاری = سازنده، بنا، کندک = کندن = خندق،،  کبایه،  کیذ، کید= کید،،  کیمیا = شیمی= کیمیا،،کفچلیز =کفگیر= قفشلیل،،  کشیش= قسیس، قسیسین، کنشت، کنیست = کنیسه، کنایس،،  نفت = نفط،،  نقش = نقش، نقاش، ینقش، منقش،،  ناو، ناوخدا =  ناخذا،  روستا = روستاق،، الرزداق،، رای = الرای،، رونگ، رونق= رونق،، رهبان= ربان، رو برو = رو،، رهنما = رهنامج،،  زور= زور، تزویر،، زفرانزورق،، زواریق، زندیک = زندیق،،  زنگول = جلجول زنگ دام و گله،، هاون = هاون،، دستور = دستور، قانون اساسی،، دلو، دود، اود، عود = دود چشم زخم،، دولاب، دوغ، دیباج، دیدبان،، دهقان = دهاقین، دهاقنه،،  دشن = جشن افتتاحیه = جشن،، دکل = دقل،، دکان،، دکمه = تکمه،، دشمان = دشمن،، چوگان= صولجان،، چلاق = شل، شلال، شلل،، گرداب = جرداب،، جوراب = جوارب،، جاروب= شاروب، جاروف،، کیهان = جهان = جیهان،،  جوال = توبره،، جوخ، خورشید = خور = خوری = شمس،، خانقاه = خانگاه،، خوش پوش = خوش بوش،، خاشاک= غساق،، سیخ = سخ،، فلفل، فنجان، فستان، فورگ = بورگ = برج = برج = ابراج = بروج،، فانوس = الفانوس،، صابون، غذا، تغذیه،، آبکاری، آبگری = عبقری،،  میدان = مینا،، مومیایی، مجانی،،  مال= مال، اموال، تمویل،،  ماما = مادر،، مرزبان،  موج = فوج، افواج،، لیمو = للیمون،،  لوبیا، لنگر = لنکر،، لشگر = لسکر = عسکر،،  دود = اود = عود،،  عروس، عنبر،،  پولاد = فولاذ،، پند، فند، فن= فن، فنون، فنان، یفن،، پروانه= فرنقه،،  پیروز = فیروز،، پالوده = فالودج، فالوذج،، پیل = فیل، افلال،، پهلوان= بهلوان، بهلوانیه،، پستان = فستان،،  پردیس = فردوس، فرادیس، ،پیک = فیک، فیج، فیوج، افواج،، پوزه = البوز،، پونه = بونه،، پاک = باک، پاکیزه = باکره، باکره، بکر،  پگاه، پگاح = صباح، صبح، اصبح، یصبح، مصباح،، پیام= بیان.

تاریخ زبان شیرین فارسی

نام  پهلوی  و  زبان پهلوی، و یا به تلفظی  فهلوی،  سه گونه تعریف شده است:  نخست آنکه گروهی از نویسندگان پس از اسلام، آنرا منسوب به پهله دانسته‌اند،  که نام پنج شهرستان، آذربایجان، همدان، ماه آوند، ری و اصفهان بوده، و نیز گفته‌اند که فهلوی زبانی بوده‌ است که شاهان ساسانی در مجالس خود بدان سخن می ‌گفتند.  باین ترتیب، پهله نیمه‌ غربی ایران را در بر می ‌گیرد. اما روایتهای بسیاری هم هست که درباریان ساسانی به زبان دری سخن می‌ گفتند،  که زبان خراسانی ها است.  شمس قیس رازی،  در کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم می گوید که بیشتر مردمان عراق که در واقع عراق،  تلفظ عربی شده‌‌ی اراک است که بخش غربی ایران بزرگ را تشکیل می‌ دهد،  رغبت زیادی به انشا و انشاد ابیات فهلوی دارند،  و از قول و غزل‌های عربی و دری  چنان لذت نمی‌برند که از فهلویات.  شمس قیس، خود اهل ری بوده‌است و در درستی گفته‌ی او شک نمی‌توان برد و بنابر این زبان ری نمی‌تواند زبان مرسوم دربار ساسانیان باشد. از سویی ترانه‌های بسیاری که از دوران‌های پس از اسلام در سرزمین ماد، یعنی آذربایجان و همدان و لرستان رایج بوده بنام  فهلویات مشهور است.  که از همه بیشتر و بهتر ترانه‌های بابا طاهر همدانی است که همه ایرانی ها با ان آشنایی دارند. دیگر آنکه بعـقیده‌ زبان‌شناسان و ایران‌شناسان غربی، پهلوی،  صورت دیگری از واژه‌ی  پرتوی  است که همان پارتی، یا اشکانی، یا خراسانی است.  بنظر می رسد که چون عـظمت دستگاه فرهنگی اشکانیان -که ظاهراً به دست اردشیر ساسانی نابود گردید،  چنان بوده است که درباریان در زمان ساسانی نیز با همان زبان پارتیان یا پهلوی سخن می‌گفته‌اند، و بعلت نام،  در  یا  دربار  بعـدا به زبان  دری مرسوم گشته است.  این خلاصه نظرات  سه گروه از نویسندگان و پژوهش‌گران درباره‌ی زبان پهلوی بود، اما آنچه که از شاهنامه بر می آید چنیـن است که زبان پهلوی، زبان عمومی کشور ایران بوده‌است.  و آن هم منسوب است به  پَهلَوْ  نخستین باری که در شاهنامه از پَهلَو یاد می‌شود در زمان منوچهر است یعنی به گفته ای که از نظر تاریخی معادل است با زمان پس از مهاجرت آریاییان و سه گروه شدن آنان:

 بفرمود پس تا منوچهر شاه ××× ز پهلو به هامون گذارد سپاه،

 و چون در این شعر،  پَهلَو  در مقابل  هامون  و دشت آمده، معلوم می‌شود که پهلو در اصل به معنی کوه و کوهستان بوده، و این معنی چند بار دیگر نیز در شاهنامه تکرار شده ‌است:

بفرمود تا قارن رزم‌جوی ××× ز پهلو به دشت اندر آورد روی

یا:  یکی لشکر آمد ز پهلو بدشت ××× که از گرد اسبان هوا تیره گشت

یا:  بفرمود تا جمله بیرون شدند ××× ز پهلو سوی دشت و هامون شدند

چون با این اشارات، شکی نمی‌ماند که  پَهلَو در اصل به معنی کوهستان بوده است، بایستی درباره‌ی آن موشکافی کرد.  باستان ‌شناسانی که در دشت‌های ایران به اکتشاف پرداخته اند،  شگفت‌زده شده‌اند که چطور از حدود شش هزار سال پیش به اینطرف، در دشت‌ها اسکلت انسان دیده شده است و پیش از آن کمتر بوده،  دلیل بزرگ آن این است که آریاییان تا شش هزار سال پیش در ارتفاعات و رودبارهای کوهستانی زندگی می‌کردند؛ ‌و چون دشت‌های ایران‌زمین خشک بوده است، زندگی در دشت‌ها یا لااقل در همه‌ی دشت‌ها ممکن نبوده. اما از حدود شش هزار سال پیش که در شاهنامه، با پادشاهی فریدون و ایرج و منوچهر از آن نام برده می‌شود،  ایرانیان موفق به اختراع قنات و کاریز شدند که انسان آریایی در دشت‌های ایران‌ شهر پراکنده شد؛ و اکنون آثار زندگی او و گورستان‌ها و استخوان‌هایش در دشت بدست باستان‌شناس می رسد.  بنابر این مسکن اولیه‌ی آریاییان که پهلو یا کوهستان بوده کم‌کم به دشت‌ها نیز کشیده شد، اما نام پهلوی بمعنی آریایی و ایرانی برجای ماند.  اینست که در شاهنامه همه جا از پهلوی معنی ایران بر می‌آید نه یک قوم مثل سیستان ها یا پارسیان یا مادها؛  بلکه پهلوی شامل همه‌ی اقوام آریایی، ایرانی است، چنانکه افزون بر زبان پهلوی یا پهلوانی، از کیش پهلوی، جامه‌ی پهلویة سرود پهلوی، جوشن پهلوی و خط پهلوی در شاهنامه فراوان نام برده شده است، که چون همه‌ی آن مثال‌ها را نمی توان در اینجا آورد برخی از آنها را برای آگاهی تو خواننده‌ی نامه‌ی پهلوانی برگزیده ام:

سرود پهلوی:  سخن‌های رستم به نای و به رود ××× بگفتند بر پهلوانی سرود

جوشن پهلوی:  نشسته بر آن باره‌ی خسروی ×××‌ بپوشیده آن جوشن پهلوی

خط پهلوی:  نوشتن بیاموختش پهلوی ××× ‌نشستِ سرافرازی و خسروی

کیش پهلوی: ‌ تبه کردی آن پهلوی کیش را ××× چرا ننگریدی پس و پیش را

جامه‌ی پهلوی:  بخاک اندرون شد سرش ناپدید ××× همه جامه‌ی پهلوی بر درید

بویژه در این شعر بروشنی هر چه بیشتر پهلوی در برابر رومی و چینی آمده، و معنی ایرانی از آن بر می آید:

بفرمود پس خلعتی خسروی ××× ز رومی و چینی و از پهلوی

گفتار ابتدا و انتها

 این نوشته اندکی از قدرت تاریخی زبان پارسی است،  که در طول تاریخ درخشیده و نیازی به تکرار آن در وبلاگ نیست،  زیرا نمی گنجد.  در کتاب تاریخ نیک در  اینجا  چگونگی  تاریخ سیاسی و تمدن ایران عزیز را بدون دروغ و واقعی کفته ام.  یکبار دیگر تکرار می کنم نگارش کمی از زبان پارسی در وبلاگهایم دلیلی بر بی اهمیت بودن زبانهای دیگر در جغرافیای وسیع ایران بزرگ نخواهد بود،  و همچنین همانطور که بارها در وبلاگ  جنبش برداشت دروغهای از تاریخ ایران  گفته ام خواست استعمار بوده و هست که مردم و زبانها را رو در روی یکدیگر قرار دهند،  دشمنان دروغگو باید بدانند ایران و ایرانی هوشیار تر از ترفندهای استعماری است.  در مقاله  قرن سنت گریزی در  اینجا  نوشته ام که این قرن زمان آگاهی ها و دانایی قرن 21 می باشد،  با مطالعه این نوشته براحتی می توانید دانش خود را در جامعه شناسی بالا برده و مچ دشمنان را گرفته و آینده ای خوب برای ایران عزیزمان  ساخت.   در صورت تقاضا، علاقه مندان که تخصص و گرایش آنها به نوشته  تاثیر زبان فارسی  می باشد،  منابع را می گویم.  در اکثر منابعی که این چند صفحه را از آنها نوشته ام،  به جای نام زیبای  پارسی،  عربی شده آن  فارسی  را گفته اند،  و من در این مقاله همه را پارسی نوشتم.  البته برای ورود به جهانی نو دانستن و گفتن درست مهم است،  ولی در این مورد فارسی  بدلیل استفاده تاریخی مشکلی نیست.

شما چند واژه پارسی در زبانهای دیگر می دانید؟

انوش راوید،     Anoosh Raavid

حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ

حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ

 قرن سنت گریزی

در وبلاگ انوش راوید بنام:  جنبش برداشت دروغها از تاریخ ایران

http://www.ravid.blogfa.com  

نظرات 1 + ارسال نظر
از همین ورا 1388/01/10 ساعت 21:28

یا نادانی یا دانای احمق . آخه دیوانه این از رسومات هرزبان ایست که پیشوند و پسوند می گیرد در ثانی و اگر تعداد کلمات را به پس و پیش ها ضرب کنی در هرزبانی تعداد بیشتری کامه ظاهر می شود مختص لهجه فارسی که نیست و ثالثا فارسی که زبان نیست لهجه ایست وابسته به عربی و سانسکریت و رابعا ابن چرندیات نه انسان ساز است نه پول ساز در قرن به گفته خودت برو ببین ترکیه یا آذربایجان یا ژاپن چه جایگاهی دارد تو و امثال فارس هایت چه جایگاهی بگذار اطرافیان تو را نیک خوانند نه دوستان و هم زبانانت و هزار سخن دیگر تو از روی تعصب قبول نمی کنی برو کار کن فرزند با ادب تربیت کن به چند واژه بی ارزش نناز

ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد